Connect with us

Region

DANAS 21 GODINA OD VELIKOG PROGOMA! Teror nad Srbima na Kosovu i Metohiji ostaće zauvijek zapamćen

Strahovito nasilje, etnički i vjerski motivisano, albanskih ekstremista nad Srbima u AP Kosovo i Metohija dogodilo se prije 21 godinu, 17. i 18. marta 2004. godine.

U erupciji nasilja Albanaca nad Srbima ubijeno je tada 16 Srba, stotine su povrijeđene, hiljade proterane, a uništeno je više od 1 000 objekata, kuća, crkava, manastira.

Tokom “Kristalne noći” kosmetskih Albanaca nad Srbima, kako se izrazio jedan od zvaničnika KFOR, marta 2004, sa Kosova i Metohije protjerano je 4.012 Srba.

Erupcija terora nad Srbima izazvana je marta 2004. tendencioznom i sasvim neistinitom medijskom kampanjom koja je prikazivala da su albanski dječaci navodno natjerani u Ibar.

Pogromu koji se tada dogodio nad Srbima na KiM prethodio je onaj iz 1999. odmah po okončanju ratnih dejstava tokom agresije NATO na Srbiju, odnosno SRJ 1999. kada je juna 1999. proterano, u prisustvu međunarodnih vojnih snaga, približno četvrt miliona Srba i drugih nealbanaca.

Među žrtvama 2004, znatan dio bili su nedavni povratnici na KiM, uglavnom iz 2003.

Ukupno, tokom nasilja na KiM 17. i 18. marta 2004. ubijeno je, koliko se zna, 27 osoba, među njima 16 Srba, dok je 11 Albanaca život izgubilo u obračunu s pripadnicima međunarodnih snaga bezbednosti.

Dan uoči utapanja dječaka u Ibru, 15. marta 2004, iz automobila je, u Čaglavici, ranjen osamnaestogodišak Jovica Ivić.

Društva veterana takozvane OVK organizovala su 16. marta protestna okupljanja, na kojima je bilo oko 18.000 lica, zbog privođenja pojedinih ratnih zapovjednika kosmetskih Albanaca, osumnjičenih za ratne zločine.

Istog dana, u kasnim noćnim satima, mediji u Prištini javili su da su se trojica albanskih dečaka, starosti 8, 11 i 12 godina, utopili u Ibru, u selu Čabra, nedaleko od Zubinog Potoka. Kako je tada javljeno dječaci su bježali pred srpskim napadačima.

Tim povodom, Niraj Sing, portparol policije odnosno predstavnik snaga OUN, izjavio je da nisu pronađeni dokazi da su Srbi odgovorni za utapanje albanskih dječaka. Razjasnio je da je dječak, navodni svjedok, bio pod pritiskom novinara Albanaca koji su ga usmjeravali šta da govori, pritom se njegova verzija suštinski razlikovala onog što su drugi prisutni tvrdili.

Tokom naredna dva dana na Kosovu i Metohiji dogodila se erupcija etnički i vjerski motivisanog nasilja. Masovna okupljanja Albanaca brzo su preusmjerena na nasilne akcije protiv Srba, njihovih domova, svetinja i spomenika.

Više hiljada lokalnih Albanaca prešavši most na Ibru put sjevernog dijela Kosovske Mitrovice, oko podneva, 17. marta napalo je tamošnje Srbe. Uslijedila je pucnjava. U gradu su bili vidni Albanci sa automatskim oružjem. Pripadnici međunarodnih snaga bezbjednosti upotrijebili su suzavac i šok bombe.

Nekoliko sati potom javljeno je da je sedam osoba poginulo, četiri Albanca i troje Srba, a više od 200 lica je ranjeno u Kosovskoj Mitrovici. Potvrđeno je da su Srbi ubijeni snajpeskim oružjem iz južnog dijela grada. Povrijeđeno je i 11 francuskih pripadnika KFOR-a.

U nizu mjesta širom Kosova i Metohije događaju istovremeno napadi na Srbe, u Lipljanu, Obiliću, Zubinom Potoku, Lapljem selu, Čaglavici. Procjenjuje se da je više od 50.000 Albanaca učestvovalo u pogromima 17. marta.

Prema pojedinim navodima čak 12.000 Albanaca napalo je Srbe u Čaglavici, južnom predgrađu Prištine, negdje poslije 13 časova. Snajperom je u tom mjestu ranjeno deset osoba srpske nacionalnosti. Srpske kuće su paljene. Pripadnici KFOR iz Švedske, Norveške i Finske, koji su držali taj sektor, intervenisali su protiv nasilnika. Imali su pritom 16 povrijeđenih.

Tokom popodneva pripadnici KFOR i UNMIK, evakuisali su Srbe iz Čaglavice i drugih sela u tom pojasu.

Malobrojni preostali Srbi u Prištini, u naselju “Ju program” takođe su napadnuti. Stanovi su blokirani, prizemlje zapaljeno, na Srbe je pucano, napadani su hladnim oružjem. Skandirano je terorističkoj tzv OVK i otvoreno pozivano na ubijanje Srba. Pripadnici KFOR, uglavnom irska formacija, nakon višečasovne intervencije, evakuisali su tamošnje Srbe. Huligani su se potom usmjerili na lokalnu crkvu Hrista Spasa, koju su demolirali i zapalili.

Napadi na crkve i manastire posebno su bili intenzivni tokom večeri. Zapaljena je Bogorodica Ljeviška u Prizrenu, Bogoslovija i Saborna crkva Svetog Georgija u tom gradu. Uništeni su Manastir Svetih Arhangela i Crkva Svetog Spasa. Obhe srpske crkve u Kosovu Polju su takođe zapaljene.

Četiri osobe srpske nacionalnosti ubijene su u Lipljanu. Kuće Srba su masovno paljene. Napadnuti su i oni koji su pokušali da se sklone u lokalnu crkvu. I u toj sredini pripadanci KFOR nastojali su da evakuišu Srbe.

Širom Kosova i Metohije odvijao se pogrom, lokalna verzija “Kristalne noći”. Sve srpske kuće u selu Svinjare kod Vučitrna, spaljene su. U Peći je napadnuta i kancelarija UN, kao i obližnje kuće Srba povratnika u naselju Belo Polje.

Na prostoru Prizrena situacija je bila posebno dramatična. Srpske kuće i crkveni objekti napadnuti su, uključujući Bogosloviju Svetih Ćirila i Metodija, zadužbinu Sime Igumanova, koja je zapaljena, kada je jedna osoba je poginula a drugi su premlaćeni. U Prizrenu je uništeno, demolirano, spaljeno, 56 srpskih kuća i pet crkava, među njima i Bogorodica Ljeviška, sa neprocjenjivim kulturnim i istorijskim naslijeđem, Crkva Svetog Spasa, Crkva Svetog Georgija, hramovi posvećeni Svetom Kirijaku i Svetom Nikoli, kao i manastir Svetih Arhangela kod Prizrena. Lokalni KFOR, sastavljen od Nijemaca, nije uopšte reagovao.

Derek Čepel, portparol UNMIK, izjavio je tokom večeri, da je nasilje na Kosovu bilo unaprijed planirano. Naglasio je takođe da su optužbe da su albanski dječaci u Ibru u selu Čabra stradali bježeći od Srba, što je bio izgovor za pogrom nad Srbima, lažne.

Erupcija etnički i vjerski motivisanog nasilja nad Srbima nastavljena je i tokom sutrašnjeg dana, 18. marta.

Tokom ranog popodneva objavljeno je da je glavnokomandujući Juznog krila NATO, admiral Gregori Džonson, preuzeo komandu nad KFOR-om, kao i da se razmeštaju dodatne snage.

Tadašnji tzv. predsjednik Kosova, Ibrahim Rugova, pozvao je međunarodnu zajednicu da hitno donese odluka o nezavisnosti Kosova.

Pogromi, napadi, paljevine, pljačke nastavili su se u Uroševcu, Plemetini, Ugljarima, Kosovskoj Mitrovici. Javljeno je da u mjestu Oblić, sjeverozapadno od Prištine, više nema Srba.

Tokom večeri zapaljene su crkve Svetog Save u Kosovskoj Mitrovici i crkva Svetog Nikole u Prištini. Albanski ekstremisti bacili su bombe na stanice policije u Lipljanu i Obiliću.

Danski pripadnici KFOR evakusiali su monahinje manastira Devič, pošto je najmanje 1.000 naoružanih Albanaca okružilo manastir koji je opljačkan, demoliran i zapaljen.

Zapovjednik Južnog krila NATO-a Gregori Džonson izjavio je te večeri, oko 22.00, da nasilje koje ne prestaje na Kosovu ukazuje na postojanje organizovanog obrasca.

Sutradan, Džonson je naglasio da je masovno nasilje na Kosovu i Methiji “etničko čišćenje”.

Uveče, 19. marta predstavnik UNMIK Derek Čepel saopštio je da je u sukobu na Kosmetu, tokom prethodna dva dana, poginulo 28, a povrijeđeno više od 600 lica.

U ponedeljak 22. marta, u večernjim satima, Derek Čepel objavljuje da su uhapšena 163 lica zbog podmetanje požara, pljačke, ubistava i drugih krivična dela tokom, kako se izrazio “međuetničkih” sukoba na Kosovu. Po njegovim procjenama, 51.000 osoba učestvovala u 33 pojedinačna događaja.

Ukupno, tokom pogroma nad Srbima na AP KiM 17. i 18. marta 2004. ubijeno je najmanje 27 osoba, od kojih 16 Srba. Povrijeđene su stotine Srba, kao i desetine pripadnika međunarodnih snaga koji su se sukobili s lokalnim albanskim ekstremistima štiteći napadnute, njihove domove, imovinu, svetinje i spomenike.

Tokom pogroma porušeno je, koliko se zna, 935 srpskih kuća i zapaljeno 35 verskih objekata, uključujući 18 spomenika kulture, među kojima i drevna crkva Bogorodice Ljeviške, sa početka 14. vijeka. Prva liturgija u njoj služena je tek šest godina potom.

Prema podacima Eparhije raško prizrenske SPC, iz aprila 2004, ukupan broj uništenih crkvenih objekta tokom pogroma marta 2004. je približno stotinu. Uništene su brojne svetinje, freske, ikone, crkvene relikvije, pri čemu je načinjen nenadoknadiv gubitak za kulturno naslijeđe ne samo Srba.

U potonjem periodu međunarodni tužioci i sudije na Kosovu i Metohiji procesuirali su sedam slučajeva uništavanja crkava, a 67 osoba je osuđeno.

Savjet bezbjednosti OUN osudio je pogrom albanskih ekstremista nad Srbima 17. i 18. marta 2004. na Kosovu i Metohiji, isto je učinio i zvanični Brisel, odnosno EU, i predstavnici niza zemalja.

Related Topics:

Region

ZADARSKI SVEŠTENIK OSUĐEN ZBOG PEDOFILIJE, ranije razriješen dužnosti

Sveštenik na zadarskom području nepravosnažno je osuđen na tri godine i deset mjeseci zatvora zbog više krivičnih djela u vezi sa pedofilijom.

Svešteniku je na teret stavljeno upoznavanje djece s pornografijom, iskorišćavanje djece za pornografiju i pokušaj polne zloupotrebe djeteta mlađeg od petnaest godina.

Osuđenom je produženo trajanje istražnog zatvora zbog opasnosti od ponavljanja djela, saopšteno je iz Opštinskog suda u Zadru, prenosi HRT.

U postupku je zbog zaštite djeteta žrtve, suđenje je održano bez prisustva medija.

Optuženi je odlukom nadbiskupa još u septembru prošle godine razriješenih svih dužnosti, saopštila je Zadarska nadbiskupija.

Dodaju da će nakon pravosnažne presude sprovesti odgovarajući crkveni krivični proces i izražavaju duboko žaljenje i saosjećanje prema žrtvama zlostavljanja.

Pozivaju sve koji imaju saznanja o mogućim slučajevima zlostavljanja da to odmah prijave mjerodavnim institucijama.

Nastavi čitati

Region

ANTIKORUPCIJSKA AKCIJA U HRVATSKOJ: Među uhapšenima i bivši direktor klinike

Na području Zagreba, Velike Gorice i Kutine jutros je uhapšeno nekoliko lica osumnjičenih za korupciju, a istragom je obuhvaćeno i nekoliko pravnih lica, saopšteno je iz hrvatske policije.

“Osumnjičeni će nakon provođenja hitnih dokaznih radnji biti predati u pritvorsku policijsku jedinicu”, dodaje se u saopštenju.

Uhapšena lica osumnjičena su za krivična djela u vezi sa izvođenjem građevinskih radova u jednoj zdravstvenoj ustanovi u Zagrebu.

Među uhapšenima je i Vladimir Grošić, bivši direktor Klinike za psihijatriju “Sveti Ivan” u Jankomiru, saznaje portal “Indeks”.

Krajem oktobra Gradska uprava Zagreba objavila je da je Grošić razriješen dužnosti zbog utvrđenih nepravilnosti u postupcima nabavke i izvršenja ugovora na objektu Dnevne bolnice za zavisnosti Klinike “Sveti Ivan”.

Nastavi čitati

Region

CIJENA PREKO MILIJARDU EVRA: Evo zašto je dobro da kupac Naftne industrije Srbije bude iz Azije

Kupac NIS-a je pred vratima, što se može zaključiti prema posljednjim vijestima i porukama kako ruskih većinskih vlasnika, tako i predstavnika Srbije.

Pregovori su u toku, o kupcu i cijeni se još spekuliše, a moglo bi da se dogodi i da od prodajne cijene Kremlj ne vidi ni cent bar ne u dogledno vrijeme. Evo i zašto.

Tržišna vrijednost NIS-a iznosila je oko milijardu evra prije obustavljanja trgovanja na berzi sredinom januara. Realna vrijednost je još veća, a prema procjenama tržišnih eksperata kreće se između tri i četiri milijarde evra. Podsjećanja radi, 2008. godine revizorska kuća Dilojt, koju je angažovala Vlada Srbije, procijenila je da je vrijednost po prinosnom metodu bila 2,2 milijarde evra za 100 odsto vlasništva NIS-a bez rudnog bogatstva.

Ipak, čak i ako se prodaja NIS-a uspješno završi moglo bi se dogoditi da Rusija od kupoprodajne sume ne vidi ni – cent.

Razlog čuči u američkim sankcijama. Prema pravilima Kancelarije za kontrolu strane imovine američkog Ministarstva finansija (OFAC), SAD ne dozvoljavaju da ruska država, blokirani entiteti ili sankcionisane institucije ostvare finansijsku korist od bilo kakve prodaje imovine ili udjela koji podleže američkim sankcijama. To važi i za NIS.

Gdje će onda završiti pare od prodaje NIS-a
Sva potencijalna sredstva od prodaje morala bi da budu uplaćena na blok specijalni račun na kojem je novac zamrznut i kojim upravlja američka strana. Ovakva sredstva formalno pripadaju prodavcu, ali njima ne može da se raspolaže sve dok OFAC ne donese drugačiju odluku.

Postoji mogućnost i da će olakšani način da Rusi naplate ovu prodaju odrediti i kupca njihovog dijela u NIS-u.

Naime, u aktuelnim okolnostima, ova transakcija je za potencijalne evropske kupce otežana zbog izbacivanja pojedinih ruskih banaka iz SWIFT-a, dok su SAD uvele „full-blocking sankcije“. To znači da američke firme i banke ne smiju uopšte da posluju sa ruskim bankama, a njihov novac i imovina su zamrznuti.

Ipak, priča bi bila lakša za neke azijske potencijalne partnere za koje ne važi SWIFT.

Drugim riječima, ako dođe do ove transakcije vredne preko milijardu evra, Rusija neće moći da podigne, preusmjeri ili upotrebi taj novac ukoliko je kupac iz Evrope.

Ovaj mehanizam dio je šireg režima sankcija uvedenog poslije početka rata u Ukrajini. Sličan model primjenjuje se i na druge ruske državne kompanije i entitete čija je imovina pod kontrolom američkog regulatora.

Posebnim aktima i reakcijama pojedinačnih poslovnih eniteta, odnosno donošenjem hitnih zakonskih mjera, ovo bi moglo i da se revidira – s podsjećanjem da OFAC za sve mora da da saglasnost.

U tom smislu, OFAC je i dozvolio licencu ruskim vlasnicima u vezi NIS-a do 13. februara, baš pod pretpostavkom da u tom roku može da se završi potencijalna transakcija. Tako to bar tumače sagovornici Blic Biznisa.

Bojan Stanić, iz Sektora za strateške analize, usluge i internacionalizaciju Privredne komore Srbije (PKS) ocijenio je za Blic Biznis da period do 13. februara otvara prostor za dodatne pregovore i potencijalne uplate kupca.

– Ostaje otvoreno pitanje da li je upravo za taj datum vezano eventualno uvođenje novih sankcija, ne samo za NIS, već i za druge kompanije ili sektore važnih za našu privredu. To vrijeme može biti iskorišćeno i za razgovore o drugim temama, uključujući i pitanje snabdjevanja gasom, ali i plaćanje ukoliko se nađe kupac – kaže Stanić.

Opasnost od sekundarnih sankcija
Iako je prodaja ruskog udjela u NIS-u jedna od ključnih tačaka u pregovorima koji su u toku, postoji i opasnost od tzv. sekundarnih sankcija po sve subjekte koji posluju sa onima koji su pod sankcijama.

To se odnosi i na srpske institucije, poput NBS koja je dobila upozorenje o mogućnosti sekundarnih sankcija zbog NIS-a. To je potvrdila i Jorgovanka Tabaković, guverner Narodne banke Srbije, za Blic Biznis.

– Dobili smo upozorenje kao entitet koji sarađuje sa poslovnim entitetom koji je pod sankcijama. To za nas jeste ozbiljno upozorenje – rekla je Tabaković u srijedu na predstavljanju izvještaja o inflaciji.

Prema njenim riječima, upozorenje je stiglo u vrijeme dok je dio administracije američkog OFAC bio u svojoj blokadi rada, pa NBS na upite nije dobila i precizno objašnjenje šta bi sve te sekundarne sankcije obuhvatile.

– Nismo mogli da dobijemo preciznije objašnjenje, ali ozbiljno shvatamo to upozorenje. Nadam se da ih neće biti jer bi to značilo blokadu svih plaćanja – navela je ona.

U tom smislu, srpska vlada je bila spremna i na specijalnu operaciju ako bi do transakcije došlo, odnosno ako bi Srbija otkupila NIS.

Šta bi značila “specijalna operacija” u plaćanju
Na pitanje Blica šta znači „specijalna operacija“ koju je pominjao predsjednik Srbije Aleksandar Vučić na sjednici vlade o Naftnoj industriji Srbije i sankcijama prema toj kompaniji protekle sedmice, riječima:

– Jorgovanka, ono o čemu smo svojevremeno pričali, o specijalnoj operaciji, to ćemo morati da izvedemo ako budemo morali sami da platimo – Tabaković je rekla da je specijalna operacija specijalna i o njoj se ne govori.

– NBS ima 29,4 milijarde evra deviznih rezervi i ima tehnički problem jer u trezoru nema dovoljno prostora za skladištenje zlata, ali se upravo radi na iznalaženju tehničkog rješenja i za to – rekla je Tabaković.

Istakla je da „vanredne okolnosti traže i vanredna rješenja“, ali i da joj nije jasno zašto Srbija nije podoban kupac.

– Ne mogu čudu da se načudim zašto Srbija nije dovoljno dobar kupac za NIS – rekla je Tabaković.

Nastavi čitati

Aktuelno