Connect with us

Svijet

Ekonomisti savjetuju oprez prilikom uzimanja kredita

Podizanje referentnih kamatnih stopa od strane najvažnijih svjetskih finansijskih institucija neminovno će dovesti do povećanja kamata na kredite za privredu i građane, upozoravaju iz Investiciono-razvojne banke Republike Srpske (IRBRS).

Na djelu je najbrži rast kamata od uvođenja evra 2002. godine. Evropska centralna banka (ECB) je u oktobru i septembru podigla kamatu za 75, a u julu za 50 baznih poena, čime su njene stope izašle iz negativne zone prvi put od 2014. godine. Sredinom decembra, ECB se odlučila za novo povećanje referentne kamatne stope, podigavši je sa 1,5 odsto na dva odsto što je izuzetno visoko u odnosu na kamatna očekivanja u Evropi i kod nas.

Podizanje referentnih kamatnih stopa ECB-a dovodi i do rasta cijene zaduživanja. Naime, rastu stope EURIBOR-a što automatski poskupljuje i kredite čija je otplata vezana za kretanje ove evropske kamatne stope.

Udruženje ekonomista Republike Srpske SWOT nedavno je pokrenulo projekat Finansijske pismenosti kako bi se građanima na što bolji način predočile „zamke” koje se kriju prilikom uzimanja kredita.

Ovaj projekat podržala je i Investiciono-razvojna banka Republike Srpske.

V.d. direktora IRB-a Dražen Vrhovac navodi da u Republici Srpskoj gotovo svi znaju da IRB ima najpovoljnije kreditne linije za privredu i stanovništvo, ali mnogi ljudi ne znaju da IRBRS ne radi direktan plasman kredita stanovništvu već da se ti krediti uzimaju posredno preko komercijalnih banaka.

-Najbolja zaštita od kamatnih udara kod novog zaduživanja svakako je ugovaranje kredita sa fiksnom kamatnom stopom koja ostaje ista bez obzira na ostala kamatna kretanja na tržištu. Ugovarajući ovakvu kamatnu stopu sa bankom, korisnici kredita u potpunosti su zaštićeni od kamatnog rizika – kazao je Vrhovac.

Prema negovim riječima fiksna kamata može nositi više troškove zaduženja u momentu uzimanja kredita u poređenju sa onima po promjenjivoj stopi. Međutim, stvarni efekti zaduženja po fiksnoj stopi dolaze do izražaja na srednji ili dugi rok, u uslovima visoke volatilnosti na finansijkim tržištima kakva je danas prisutna.

-Upravo je i to jedan od razloga zbog kojeg smo podržali projekat Finansijske pismenost jer kao društveno odgovorna institucija imamo obavezu da građanima dodatno skrenemo pažnju na šta treba posebno da se stavi fokus prilikom uzimanja kredita – kaže Vrhovac.

On je savjetovao sve koji razmišljaju o kreditnom zaduživanju da ne precjenjuju svoju kreditnu sposobnost, u smislu urednog servisiranja svojih obaveza te da računaju i na mogućnost daljeg pogoršanja kreditnih uslova u međunarodnim okvirima, a posebno kod zaduženja koja se realizuju po varijabilnoj kamatnoj stopi.

Što se tiče mogućnosti za dalji rast kamatnih stopa širom svijeta od strane centralnih banaka, pa i Evropske centralne banke, kao mjere za ublažavanje inflatornih pritisaka, treba istaći da je u Pravilima plasmana IRB-a po kreditnim linijama ograničena i maksimalna izlazna kamatna stopa banke, tako da uz maksimalnu kamatnu maržu finansijskog posrednika, kamatna stopa za krajnjeg korisnika ne može preći pet odsto, bez obzira na rast EURIBOR-a.

-Sigurno da ovo pruža sigurnost privrednicima i ostalim korisnicima kredita IRB RS što znači da će u svakom mogućem razvoju događaja na finansijskim tržištima imati na raspolaganju povoljna kreditna sredstva .Pored toga, stambeni krediti IRB-a se realizuju uz fiksnu kamatnu stopu, tako da su korisnici u potpunosti zaštićeni od kamatnih kretanja na međunarodnim tržištima tokom cijelog perioda otplate koji je do 25 godina – kazao je Vrhovac.

Suzbijanje inflacije
Dražen Vrhovac kaže da treba imati u vidu da, u opštem slučaju suzbijanje inflacije putem kontrakcije potrošnje kroz rast troškova zaduženja može dovesti do usporavanja ukupne ekonomske aktivnosti, a ovo opet sa svoje strane vodi stagniranju opštih ekomonskih i socijalnih uslova.

-Upravo se u tome i ogleda uloga razvojnih banaka u uslovima kriznog razvoja da, kroz koncept kontracikličnog djelovanja podstiču održavanje ekonomske aktivnosti i dalji društveno-ekonomski rast i razvoj – naglašava Vrhovac.

Related Topics:

Svijet

DRAMATIČNO NA ISLANDU! Dva jaka zemljotresa nakon erupcije vulkana (VIDEO)

Dva jaka zemljotresa jačine 5,3 i 4,7 stepena po Rihteru pogodili su danas Island.

Meteorološka agencija Islanda danas je saopštila da je u blizini Rejkjavika pod zemljom počela erupcija vulkanske magme, ali da je trenutno nema na površini.

– Za sada magma nije stigla na površinu, ali će vjerovatno doći do erupcije – navodi se u saopštenju.

Pored podzemne erupcije magme, ovo područje takođe je pogodilo više od 100 malih zemljotresa.

Lokalna policija je saopštila da je evakuisana obližnja luksuzna banja “Plava laguna”, kao i ribarski grad Grindavik, u kojem se nalazi oko 40 kuća, prenosi AP.

Meteorološka agencija je saopštila da je zapremina magme ispod vulkana Svartsengi na najvišem nivou od serije erupcija u decembru 2023.

– Akumulacija magme se nastavlja, ali je stopa podizanja usporila posljednjih nedelja – saopštila je agencija.

Seizmička aktivnost se postepeno povećavala posljednjih nedjelja, što ukazuje da pritisak na mjestu erupcije raste, navodi se na sajtu agencije. Island, poznat kao “zemlja leda i vatre” zbog brojnih glečera i vulkana, suočio se sa 10 erupcija južno od Rejkjavika od 2021. godine, a ovo bi mogla da postane 11. erupcija u toj oblasti.

Za sada nema značajnog širenja pepela u stratosferu, zbog čega nije došlo do prekida vazdušnog saobraćaja.

Nastavi čitati

Svijet

JOŠ NIJE KRAJ! Nova istraga protiv Marin Le Pen

Francuske vlasti pokrenule su novu istragu protiv lidera desničarske stranke Nacionalno okupljanje Marine Le Pen koja je juče proglašena krivom u slučaju pronevjere sredstava iz Evropskog parlamenta, prenosi AFP, pozivajući se na pravosudni izvor.

Nova istraga pokrenuta je nakon što su prijetnje upućene sudijama pariskog krivičnog suda, koji su u ponedeljak osudili Marin Le Pen na petogodišnje lišavanje prava da učestvuje na izborima uz trenutno izvršenje kazne – navodi se u izvještaju.
Uoči Vrhovnog sudskog savjeta Francuske rečeno je da su sudije zadužene za slučaj Marin Le Pen dobile prijetnje. Kancelarija prvog predsjednika Apelacionog suda, Žaka Boularda, takođe je na društvenim mrežama izvještavala o “ličnim napadima na tri sudije u panelu”.

Ministar pravde, Gerald Darmanin, sa svoje strane, nazvao je takve prijetnje neprihvatljivim, a premijer Fransoa Bajru rekao je da je nemoguće kritikovati odluke državnog organa.
Le Pen je juče francuski sud osudio na četvorogodišnju kaznu zatvora, od čega dvije godine uslovno, kao i na novčanu kaznu od 100.000 evra.

Osim Le Pen, za pronevjeru javnih sredstava osuđeno je još osam poslanika njene stranke RN.

RIA Novosti

Nastavi čitati

Svijet

„RUSIJA ODBILA TRAMPOV PLAN“ Putin i dalje ne prihvata sporazum o prekidu sukoba u Ukrajini

Zamjenik ministra inostranih poslova Rusije Sergej Rjabakov otkrio je da je Rusija i zvanično odbila plan američkog predsjednika Donalda Trampa za okončanje rata u Ukrajini.
Rjbakov je rekao da Amerika “nije uzela u obzir glavni zahtjev Rusije” te da neće prihvatiti plan kojeg je napravila Trampova administracija.

– Još nismo vidjeli signal od Trampa za Kijev da se ovaj rat treba okončati – rekao je Rjabakov za ruski magazin International Affairs.

Rekao je još da je Rusija “samo vidjela neke šeme” koje bi “vodile drugim šemama” i da od toga “na kraju ne bi bilo ništa.”

Iako je Donald Tramp u svojim planovima isključio mogućnost da Ukrajina uđe u NATO, što je bio jedan od ključnih zahtjeva Rusije za okončanje rata, predsjednik Rusije Vladimir Putin i dalje ne prihvata bilo kakav sporazum za kraj sukoba u Ukrajini.
Tramp je ranije žestoko kritikovao Vladimira Zelenskog, lidera Ukrajine, zbog toga što je bio skeptičan o planovima da se okonča rat u Ukrajini.
Ipak, Zelenski je pod velikim pritiskom pristao i prihvatio sporazum kojim bi se obustavile borbe na mjesec dana, te druge dogovore, primarno onaj kojim bi SAD imale kontrolu nad eksproprijacijom i prodajom ukrajinskih rijetkih minerala.

Bez obzira na to, Rusija nije prihvatila planove za okončanje rata, te je čak i prekršila, kako tvrdi Zelenski, dogovoreni prekid udara na energetsku infrastrukturu, što je bio plod razgovora u glavnom gradu Saudijske Arabije Rijadu.
Srpskainfo

Nastavi čitati

Aktuelno