Connect with us

Svijet

PAO VELIKI DOGOVOR Amerikanaca i Rusa oko Sjevernog toka

Bivši istočnonjemački obavještajac i dugogodišnji bliski saradnik Vladimira Putina, Matijas Varnig, posljednjih mjeseci tiho radi na planu koji bi se do nedavno činio nezamislivim – oživljavanju ruskog gasovoda Sjeverni tok 2, uz podršku američkih investitora, piše Financial Times.

Kako otkriva ovaj list, plan uključuje lobiranje kod Trampove administracije preko uticajnih američkih biznismena. Cilj nije samo pokretanje gasovoda koji je ostao neoperativan zbog sankcija i rata u Ukrajini, već i njegovo korišćenje kao pregovaračkog sredstva u rješavanju sukoba.
Ko stoji iza pokušaja oživljavanja gasovoda?
Matijas Varnig, bivši oficir zloglasne istočnonemačke tajne službe Štazi, do 2023. bio je direktor kompanije Nord Stream 2 AG, koja upravlja gasovodom pod kontrolom Gasproma. Prema izvorima upoznatim sa pregovorima, upravo je Varnig pokrenuo inicijativu, vjerujući da bi Vašington mogao koristiti gasovod kao polugu za kontrolu evropskog energetskog snabdjevanja.

“SAD bi mogao reći: ‘Sada će Rusija biti pouzdana jer su u centru stvari Amerikanci od povjerenja”, rekao je bivši visoki američki zvaničnik upoznat s razgovorima, dodajući da bi američki investitori zarađivali novac bez ikakvog rizika.

Iako su pojedini američki investitori pokazali interesovanje, još nije jasno ko bi tačno učestvovao u dogovoru. Prema navodima Financial Timesa, jedna američka konzorcijumska grupa već je sastavila okvirni plan o post – sankcijskom dogovoru s Gaspromom.

Evropska zabrinutost i političke prepreke

Evropske vlade s velikim oprezom prate ove događaje. Najviši zvaničnici Evropske unije postali su svjesni razgovora o gasovodu posljednjih nedjelja, a nekoliko evropskih država već je izrazilo zabrinutost zbog mogućih posljedica.

Jedan od ključnih problema jeste činjenica da je Njemačka 2022. godine formalno zaustavila postupak licenciranja Sjevernog toka 2, nikada mu ne izdavši potrebne dozvole za rad. Osim toga, većina evropskih energetskih kompanija koje su uložile milijarde u projekat već je otpisala svoja ulaganja, smatrajući gasovod izgubljenom investicijom.

“Evropa i dalje ima sankcije na snazi, a njemačko pristajanje na rehabilitaciju Sjevernog toka izazvalo bi ogromne političke podjele”, rekao je bivši američki zvaničnik, prenosi Blic.

Gasovod Sjeverni tok 2 sastoji se od dvije paralelne cijevi, ali je jedna oštećena u eksploziji u septembru 2022, kada su sabotažama uništene i obje cijevi njegovog prethodnika, Sjevernog toka 1. Druga cijev Sjevernog toka 2 tehnički je neoštećena, ali nikada nije puštena u rad.

Trampova promjena stava prema Sjevernom toku 2

Tokom svog prvog predsjedničkog mandata, Donald Tramp bio je jedan od najžešćih kritičara Sjevernog toka 2, tvrdeći da Njemačka i Evropa previše zavise od ruskog gasa i na taj način finansiraju Putinov režim.

Međutim, sada njegova administracija razmatra mogućnost da gasovod postane alat u pregovorima o Ukrajini.

Prema izvorima iz Vašingtona, pojedinci bliski Trampu vide Sjeverni tok 2 kao stratešku priliku za obnovu američko-ruskih odnosa. Ukoliko bi američki investitori preuzeli kontrolu nad gasovodom, mogli bi posredno upravljati isporukama ruskog gasa Evropi, što bi im omogućilo značajan uticaj na energetsko tržište kontinenta.

Varnig: Od Putinovog saradnika do kritičara invazije

Matijas Varnig postao je blizak Putinov saradnik vodeći devedesetih godina filijalu Dresdner Bank u Sankt Peterburgu, gdje je ruski predsjednik tada bio zadužen za spoljne odnose grada. Njihovo prijateljstvo bilo je toliko blisko da je Putin zamolio Varniga da primi njegove kćerke u svoj dom u Njemačkoj nakon smrti njihove majke u saobraćajnoj nesreći.

Putin, koji tečno govori njemački, čak je učio Varnigovu djecu da skijaju u Davosu, a bivši Štazijev oficir bio je među rijetkima pozvanima na sahranu Putinovog oca.

Međutim, nakon početka invazije na Ukrajinu, Varnig se distancirao od Kremlja, nazvavši Putinovu odluku o ratu “neopisivom greškom”. Podnio je ostavke u dvije energetske kompanije pod kontrolom Kremlja, a u intervjuu za Die Zeit 2023. godine otkrio je da je lično apelovao na Putina da prekine invaziju – ali bez uspjeha.

“Putin je toliko izolovan da mu još jedino ja mogu nešto reći”, rekao je tada Varnig.

Šta dalje?

Za sada je teško zamisliti da bi američki investitori mogli preuzeti Sjeverni tok 2 bez velikih političkih posljedica. Sankcije EU i SAD, nesigurna budućnost njemačke energetske politike i strah evropskih država od nove zavisnosti o ruskom gasu čine ovaj projekat izuzetno složenim, piše Financial Times.

Ipak, američki biznismeni i lobisti koji stoje iza inicijative vjeruju da bi Trampova administracija mogla pronaći način da je realizuje.

“Ne mogu da zamislim da bi upravni odbor bilo koje velike američke kompanije danas odlučio da uđe na rusko tržište, a i Rusi su toga svjesni – već su vidjeli oscilacije u američkoj politici”, rekao je bivši visoki američki zvaničnik.

Related Topics:

Svijet

Marijani: “Makron ispravio početnu grešku kada je samoproglašeno Kosovo stavio ispred Srbije!”

Predsjednik Francuske Emanuel Makron shvatio je da je na početku napravio grešku stavljajući samoproglašeno Kosovo u prvi, a Srbiju u drugi red i uspio je da stvari postavi na svoje mjesto, što je odlično, ocijenio je francuski evroposlanik Tijeri Marijani.

– Makronov stav o ovom pitanju nije bio isti prije nekoliko godina. Danas sa strane Francuske imamo izuzetno dobre odnose sa Srbijom, što je fantastično – rekao je Marijani.

Kada je riječ o politici EU, Marijani smatra da Unija ne mari ni za kakve principe, što se vidi na primjeru samoproglašenog Kosova i Ukrajine.

– Kažu da na Kosovu treba poštovati mišljenje njegovih stanovnika i da na osnovu toga ono ima pravo da bude nezavisna država, dok se u Ukrajini primjenjuje sasvim druga politika kada je riječ o državnom integritetu. Ovakva EU ne zastupa nikakvu vrijednost, već se vodi računom i interesima, i to je za žaljenje – rekao je Marijani za “Večernje novosti”.

On je ukazao na to da postoje zemlje kojima Brisel sve prihvata, dok drugima sve odbija, navodeći da je EU svojevremeno odmah osudila premijera Mađarske Viktora Orbana kada je ta zemlja podigla žičani zid tokom migrantske krize, a da sada nalazi da je genijalno kada to uradi premijer Poljske Donald Tusk, koji je potpuno proevropski raspoložen.

– Ova Evropa, koja se predstavlja kao Evropa vrijednosti, u realnosti je Evropa drugara. U svakom slučaju, ako branite politiku /predsjednika Evropske komisije/ Ursule fon der Lajen, posjedujete sve kvalitete, a ako se usudite da se usprotivite njenom izboru, sistematski ste osuđeni i stavljeni u stranu – zaključio je Marijani.

Nastavi čitati

Svijet

MASOVNI EGZODUS IZ NASA! Više od 3.800 radnika napustilo agenciju, Trampov plan pogađa svemirsku budućnost!

Više od 20 odsto zaposlenih u Američkoj svemirskoj agenciji (NASA), odnosno oko 3.870 radnika, podnijelo je zahtjev za napuštanje agencije putem prvog kruga Programa odloženog otpuštanja, potvrdila je NASA za CBS Njuz.

Taj program uveden je tokom administracije američkog predsjednika Donalda Trampa s ciljem smanjenja broja zaposlenih u federalnim agencijama.

Rok za prijavu u program istekao je u petak u ponoć, a prema podacima NASA-e, broj zaposlenih u agenciji smanjiće se sa oko 18.000 na 14.000, što uključuje i oko 500 radnika koji su otišli usljed penzionisanja i drugih razloga.

Portparolka NASA, Šeril Vorner, naglasila je da bezbjednost ostaje ključni prioritet agencije i da je cilj balansirati efikasnost organizacije uz očuvanje sposobnosti za nastavak istraživanja, uključujući misije na Mjesecu i Marsu.

U okviru programa, oko 870 zaposlenih prijavilo se za odlazak u prvom krugu, dok je u drugom krugu prijavljeno oko 3.000 radnika.

Program odložene ostavke dizajniran je kao alat za smanjenje troškova i broja zaposlenih u federalnoj vladi, a iniciralo ga je Odjeljenje za efikasnost vlade.

Prijedlog budžeta Bijele kuće za fiskalnu 2026. godinu predviđa smanjenje finansiranja NASA za oko 25 odsto, sa 24 milijarde dolara na 18 milijardi dolara, što, kako piše pomenuta medijska kuća, dodatno izaziva zabrinutost među zaposlenima.

Tramp je u decembru nominovao milijardera i astronauta Džareda Isakmana za sljedećeg administratora agencije, ali je nominacija povučena krajem maja, neposredno prije glasanja u Senatu.

Nakon povlačenja nominacije, Tramp je imenovao ministra saobraćaja, Šona Dafija, da privremeno preuzme vođstvo u NASA, piše Tanjug.

Nastavi čitati

Svijet

SVADBA U VENECIJI, A MILIJARDE NA RAČUNU! Bezos prodao 25 MILIONA akcija Amazona i dalje drži više od 800 miliona!

Američki milijarder i predsjednik Amazona DŽef Bezos završio je prodaju akcija te kompanije u okviru plana trgovanja koji je usvojio ranije ove godine, zaradivši skoro 5,7 milijardi dolara otkako je njegovo vjenčanje održano krajem juna u Veneciji.

Tokom ovog perioda prodao je ukupno 25 miliona akcija, a posljednjih 4,2 miliona akcija, vrednih 954 miliona dolara, prodao je u sredu i četvrtak, pokazuje izvještaj Američke komisije za hartije od vrednosti, prenosi Blumberg.

Bezos i dalje posjeduje oko 884 miliona akcija, što je više od osam odsto udjela u Amazonu.

Od 2002. godine, prodao je akcije Amazona u vrijednosti preko 50 milijardi dolara. Prodaja je uslijedila u trenutku kada je cijena vrijednost akcija Amazona porasla za 38 odsto od aprila, a investitori očekuju izvještaj o prihodima kompanije, posebno u kontekstu ulaganja u vještačku inteligenciju, navodi američka agencija.

Bezos često prodaje akcije kako bi finansirao druge projekte, poput svemirske kompanije “Blue Origin”.

Godine 2025. je, takođe, donirao akcije u vrijednosti oko 190 miliona dolara neprofitnim organizacijama.

Njegova jedina kupovina akcija Amazona, prema evidenciji koja seže do 2002. godine, zabilježena je prije dvije godine kada je kupio jednu akciju za 114,77 dolara, prenosi Srna.

On je treća najbogatija osoba na svijetu, a njegov udio u Amazonu čini većinu njegovog bogatstva od 252,3 milijarde dolara, prema Blumbergovom indeksu milijardera.

Nastavi čitati

Aktuelno