Connect with us

Društvo

Tik-tok izazovi: Djeca istrčavaju pred vozila i gutaju kapsule

Tik-tok izazovi ili sinonim za nevjerovatne poduhvate, često opasne po život, postali su nažalost interesantni i našim tinejdžerima, iako je smrtnih slučajeva bilo i u Srbiji. Psiholozi imaju svoja objašnjenja, roditelji strepe, a reporter RTS-a zabilježio je njihov odgovor na to.

Plavi kit, Momo, cimet izazov, nestanak na 72 sata, petoparac, izazov gutanja kapsula, samo su neki od opasnih izazova na društvenim mrežama u kojima učestvuju djeca.

Najnoviji je takozvani car spotting izazov. Nije, ipak, ovo jedini Tik-tok izazov koji ugrožava bezbjednost u saobraćaju – 2018. godine aktuelan je bio “kiki”, izazov da mladi izađu iz automobila u pokretu i igraju uz pjesmu poznatog američkog repera.

“Jedan od izazova je i da učenik osnovne škole leži na pješačkom prelazu i sačeka da se automobil približi u toj mjeri, da samo skoči i pretrči ulicu. To se odvija u večernjim satima, tako da vozač treba da bude ekstremno obazriv, jer ne očekuju da će neko iskočiti”, ukazuje edukatorka za bezbjednost djece na internetu Katarina Jonev Ćirković.

Smrtni slučajevi

Prije dvije godine, zbog prihvatanja Tik-tok izazova, preminula je desetogodišnja djevojčica u Italiji, koja je učestvovala u takozvanom izazovu onesvešćivanja. Smrtnih slučajeva bilo je i u Srbiji, kada je iste godine dječak pronađen mrtav u Rakovici.

“Djeca su podložna Tik-tok izazovima, jer još nemaju razvijen prefrontalni korteks, neophodan za dobro rasuđivanje, promišljanje rizika i posljedica”, objašnjava psiholog Leo Ivanišević.

Ističe i da djeca pogrešno tumače norme, jer kada vide da “svi” nešto rade onda to mora da je normalno.

Razgovor bez panike

Ovu društvenu mrežu koristi oko 830 miliona ljudi, od kojih je čak 27 odsto mlađe od 18 godina i nije nemoguće da su među njima najmlađi članovi naših porodica. Ako primijetimo njihovo učestvovanje u izazovima, savjet stručnjaka je da bez panike prvo razgovaramo.

“Ako mislite da je djetetu neprijatno da priča o sebi, pitajte ga šta rade drugari. Napravite dogovor sa njim da možete da mu provjeravate socijalne mreže i da mu budete prijatelji na tim mrežama. Kroz otvorena pitanja mu sprovodite korake da može samo da zaključi da izazovi i lajkovi nisu vrijedni da rizikuje život i zdravlje”, priča Ivanišević.

Vještačka inteligencija i Tik-tok

Iako je prema zvaničnom “kodeksu” zabranjeno da djeca mlađa od 13 godina imaju Tik-tok nalog, mnogi lažiraju godinu svog rođenja.

Jedno od rješenja, koje je pred Kongresom u Americi predstavio direktor Šou Ži Ču, jeste da će vještačka inteligencija moći da provjeri kada korisnici krše ovo pravilo.

Kako će sve to izgledati znaće se kada Tik-tok najavljeno sprovede u djelo. Ipak, to otvara novi problem – ugrožavanje privatnosti.

Related Topics:

Društvo

BiH među najugroženijim zemljama ZAGAĐENJEM VAZDUHA

Stanovnici zemalja jugoistočne Evrope, poput Sjeverne Makedonije, BiH i Albanije, najugrožniji su zagađenjem vazduha u smislu skraćenja života, saopštila je Evropska agencija za životnu sredinu (EEA).

U ovim zemljama izmjereno je u prosjeku najviše izgubljenih godina života usljed aerozagađenja kod stanovnika koji imaju 30 ili više godina, piše u izvještaju.

Agencija navodi da je zagađenje vazduha i dalje najveći ekološki rizik za Evropljane, iznad drugih faktora kao što su izloženost buci i hemikalijama ili rizik od toplotnih talasa povezanih sa klimom.

Nebezbjedni nivoi zagađenja vazduha rezultovali su sa zapanjujućih 182.000 smrtnih slučajeva u 2023. godini, prenio je “Juronjuz”.

U izvještaju EEA navodi se da je 95 odsto Evropljana u urbanim sredinama izloženo nivoima zagađenja vazduha “znatno” iznad preporuka Svjetske zdravstvene organizacije.

Među zemljama EU, najviše smrtnih slučajeva usljed zagađenja vazduha tokom 2023. godine i najviše izgubljenih godina života na 100.000 stanovnika imala je Italija, a slijede Poljska i NJemačka.

Najmanji relativni uticaji zagađenja vazduha zabilježeni su u zemljama na sjeveru i sjeverozapadu Evrope, uključujući Švedsku, Estoniju i Norvešku.

Island nije imao nijedan smrtni slučaj od zagađenja vazduha, dok su u Finskoj registrovana 34 smrtna slučaja izazvana dugoročnom izloženosti sitnim česticama zagađenja sa oznakom PM2.5, precizirala je EEA.

Nastavi čitati

Društvo

Minimalna penzija u FBiH 599 KM, u SRPSKOJ TEK 330 KM

Penzije u Federaciji BiH daleko su veće nego u Srpskoj. Tako, isplata novembarske penzije u FBiH kreće u petak, a najniža penzija iznosi 599 KM.

Zagarantovana penzija je 715 KM, dok je najviša 2.996 KM, piše Srpskainfo. Prosječna penzija korisnika samostalne penzije u FBiH iznosi 761 KM, saopšteno je iz Federalnog zavoda za penzijsko i invalidsko osiguranje.

U Srpskoj, minimalna penzija iznosi 330, a prosječna 652 KM.

Prema podacima Fonda za penziono i invalidsko osiguranje Srpske, iznos najniže penzije za staž od 40 i više godina je 656, dok je za puni staž osiguranja od 40 godina prosječna penzija iznosila 981 KM. Iznos najviše penzije za oktobar u Srpskoj je 3.547 KM.

Lider SNSD Milorad Dodid nedavno je obećao da će penzije u Srpskoj od januara biti veće za 6,25%. To znači da će minimalna penzija porasti za 20 KM, a prosječna za 40 KM.

Međutim, i u ovom slučaju, minimalac u Srpskoj biće niži za 250 KM, a prosječna penzija za 70 KM, piše Srpskainfo.

– Penzije u Republici Srpskoj u januaru će biti povećane za 6,25 odsto. Vlada je činila sve da poboljša uslove za penzionere, rađeno je u kontinuitetu, penzije su 26 puta povećane – poručio je lider SNSD Milorad Dodik.

Međutim, penzioneri u Srpskoj nisu se ovajdili od povećanja penzija, a posebno od onog poslednjeg, u avgustu ove godine, kada su dobili 3%. Tada je minimalna penzija otišla za nepunih 10, a prosječna za nepunih 20 KM.

– Bruka i sramota. Pa, šta može penzioner sa dodatnih 20-20 KM, koliko nam Dodik obećava?! Da se malo bolje najedu on i njegova porodica, i to za samo jedan obrok, i to je to.

Nama su san penzije u Federaciji BiH, što je žalosno. Ogorčeni smo nebrigom vlasti za ovu populaciju – kaže penzioner Stanko V.

Srpskainfo

Nastavi čitati

Društvo

NAPUŠTENI KONJI pustoše imanja po VIŠEGRADSKIM SELIMA

Na seljačku muku u skoro napuštenim selima višegradske Župe svaka nevolja udara. Na njegovu ljetinu i stoku nasrću divlje svinje, vukovi, medvjedi, prži je suša i ljuti mrazevi. A u poslednjih više od deset godina ljetina strada i od napuštenih poludivljih konja. Krdo od tridesetak konja, čiji vlasnsik živi u Sarajevu i povremeno dolazi u rodni kraj , više od deset godina luta šumama i livadama deset sela višegradske opštine i nanosi štetu na imanjima, vrtovima, voćnjacima i pčelinjacima preostalim stanovnicima.

Seljaci su ogorčeni jer niko, pa ni opštinske vlasti, ne može da stane ukraj ovom zlu od koga sami nemaju načina da se odbrane.

“Pojeli su mi prošle godine jednuu tonu zrele kruške koja je bila opala i tako sam ostao bez dvije hiljade maraka jer bi ih zaradio na rakiji. I ove jeseni pojedoše oko 500 kilograma jabuka i krušaka i na kraju nikome ništa, izjeo vuk magarca”, žali se domaćin Milorad Ivanović iz sela Blaca.

Zehija Kapetanović iz sela Kapetanovića priča da su konji ojadili i njeno i domaćinstvo komšija.

“Bili smo u gradu i kad dodjosmo vidimo da su konji oborili tri košnice sa pčelama. Nazvala sam njihovog vlasnika da nam nadoknadi štetu ali on to nikad nije učinio. Komšiji su životinje uništile tek oformljen voćnjak a drugom “ubrali” sve plodove u vrtu. Nemoguće je da nam niko ne može da pomogne da se riješimo ove napasti, jer konji nisu krivi nego njihov vlasnik”, dodaje Zehija.

U selu Blacama krdo konja protutnjalo je i kroz seosko groblje  i prešlo preko grobova o čemu svjedoče otisci  kopita. Mještani pričaju da ih nekad u sred noći budi topot konja kad projure kroz njihova dvorišta.  I pitaju se dokle tako.

(BN)

Nastavi čitati

Aktuelno