Gradnju ove elektrane Dodik i Orban godinama su najavljivali, tokom gotovo svakog susreta.

Sumnje u manipulacije i nezakonite radnje oko gradnje Solarne elektrane Trebinje 1, dodatno su produbile informacije da se Mađarska kompanija Lugos Rinuvbls biznismena Rolanda Lugosa povukla iz 70 odsto vlasništva nad ovim preduzećem, a ovaj vlasnički udio je preuzela druga mađarska firma Majer NRG – firma koja nema ni zaposlenih radnika ni ozbiljnih prihoda.

Gradnju ove elektrane Dodik i Orban su najavljivali tokom gotovo svakog susreta.

Da li je na pomolu nova afera sa dodjelom koncesija koja bi građane Republike Srpske na kraju mogla skupo koštati?

Solarna elektrana prvo je bila zamisao Elektroprivrede Republike Srpske, međutim sve je uskoro zakočeno jer nisu obezbijedili novac za gradnju, pa je prije 3 i po godine 70% preduzeća Solarne elektrane Trebinje 1 prodato mađarskoj firmi Lugos. Ni sa Mađarima nije bilo uspjeha, pa objekat nije izgrađen, da bi na kraju ova firma izašla iz svega. Sumnjivim igrama tu nije kraj, pa u vlasništvo preduzeća Solarne elektrane Trebinje 1 ulazi druga mađarska firma – krajnje sumnjivog kredibiliteta.

“Mi smo u saradnji sa portalom Kapital i novinarima iz Mađarske uspjeli da pronađemo tu firmu u Budimpešti u jednoj zgradi gdje se nalaze privatni stanovi. Ona ima kapital od 2 i po hiljade evra, nema zaposlenih, nije imala poslovnu aktivnost, nikakve prihode dakle nije bila aktivna firma”, smatra Srđan Traljić iz organizacije Transparensi BiH.

Koliko je sve ozbiljno, kažu u Transparensiju, govori i to što je veb stranica firme otvorena mjesec dana prije preuzimanja koncesije i posla vrijednog preko 100 miliona maraka – tačnije u decembru 2024. Međutim iz ove firme stiže ogroman optimizam. Novinarima u Mađarskoj su na pitanje otkud Mayer NRG Kf u ovoj priči poručili da su za sve čuli od poznanika i da izgradnja kreće već sljedeće godine.

Koliko sve ovo djeluje pouzdano, kažu u Transparensiju, potvrđuje i to što su vlasnici ovog preduzeća dvije djevojke od 18 i 20 godina, kao i još dvije firme sa skromnim ili nepoznatim kapitalom.

“Mediji iz Mađarske su se raspitivali i čak je ono što se dešava njima bilo apsurdno da firma koja je potpuno nepoznata, ulazi u posao vrijedan 100 miliona KM, u međunarodni projekat. Razgovarali su sa vodećim ljudima sa tržišta solarnom energijom koji nikad nisu čuli za tu firmu”, kaže Traljić.

Vlada Republike Srpske je u januaru odobrila prenos akcija sa poznatije, na krajnje nepoznatu mađarsku firme, međutim iz resornog ministarstva nema odgovora na naše pitanje, na osnovu čega su zaključili da je firma bez zaposlenih pouzdan partner?

U trebinjskoj opoziciji upozoravaju da je projekat Solarna elektrana Trebinje 1 od samog početka sumnjiv i upitan.

“Jer je prvobitno Vlada Republike Srpske dodijelila koncesiju Elektroprivredi RS 2020. godine, gdje je rečeno da će 2022. godine ova elektrana biti na mreži i da će imati konstantne prihode od čega će 500 hiljada KM ići u budžet Trebinja. Desilo se ono što se obično dešava – da nam se jedno priča, a potpuno drugo radi”, kaže Milica Radovanović, odbornik SDS-a u trebinjskoj Skupštini.

Zbog svega što se dešava trenutno i onog što se dešavalo u prethodnom periodu, kažu u opoziciji, imamo puno pravo da sumnjamo u istinitost tih projekata i dobre namjere tih investitora.

“Da li zaista se namjerava napraviti taj veliki energetski kapacitet u Republici Srpskoj ili je ovo još jedna prevara započinjanja nekog projekta i ko zna kakvi ugovori u pozadini svega toga stoje i kakvi su ugovori o koncesiji i da li će Republika Srpska i zbog ovog projekta snositi velike finansijske posljedice”, kaže ekonomista Mirjana Orašanin.

Sama kompanija Solarne elektrane Trebinje 1 nema finansijska sredstva da realizuje ovaj projekat, pa je pod znakom pitanja kada će i da li će uopšte krenuti gradnja energetskog objekta, koji je već trebalo da isporučuje struju – međutim treća je godina kako se i dalje čekaju prvi kilovati. Hoće li i ovaj projekat poslužiti za izvlačenje novca iz budžeta ili buduće arbitražne sporove gdje bi od građana Republike Srpske ponovo mogle biti otete stotine miliona maraka?

BN

Šef Kluba poslanika SDS-a u NS Republike Srpske Ognjen Bodiroga podsjetio je na stotine miliona maraka koje je Srpska izgubila u poslednje vrijeme.

– Kumova zgrada= 99 miliona maraka,

– Dug Vijaduktu= 120 miliona maraka,

– U najavi kupovina kockarnice u Brčkom= 36 miliona maraka,

– Sve ukupno=255 miliona maraka- naveo je Bodiroga.

On je takođe naveo šta je Srpska mogla da uradi sa tim novcem.

-Zamislite da se taj novac uložio u rekonstrukciju škola i obdaništa, veće penzije i boračke dodatke, veće stipendije, veća izdvajanja za socijalne kategorije, veće dječije dodatke…

Bodiroga je na kraju poručio:

-Ovo je privatni entitet gdje je korupcija dostigla svoj maksimum.

“Opština Srbac, uz pomoć ministarke finansija Zore Vidović, kupila je nekadašnju autobusku stanicu koju je ranije kupila firma “Mane komerc” za 180.000 hiljada KM, a sada to opština plaća 1.3 miliona KM, odnono čak sedam puta više”, kaže Adamović i dodaje da je firma “Mane komerc” u prijateljskim odnosima sa lokalnim SNSD vlastima u Srbcu. Srbac je opština koja stagnira, iako Srpčani, kadrovi SNSD-a, se nalaze na važnim funkcijama, tvrdi šeg odborničkog kluba u lokalnoj opštini Tihomir Adamović.

On kaže da Vlada, odnosno ministarka finansija Zora Vidović, pomaže lokalnim vlastima iz SNSD u Srpcu, ali to se, kako navodi, uglavnom radi preko povezanih lica. “Opština Srbac, uz pomoć ministarke finansija Zore Vidović, kupila je nekadašnju autobusku stanicu koju je ranije kupila firma “Mane komerc” za 180.000 hiljada KM, a sada to opština plaća 1.3 miliona KM, odnono čak sedam puta više”, kaže Adamović i dodaje da je firma “Mane komerc” u prijateljskim odnosima sa lokalnim SNSD vlastima u Srbcu.

Ističe da od 6. aprila 2022. godine, kad je donesena odluka da se kupi autobuska stanica, opštinske SNSD vlasti nisu ništa uradili na poboljšanju povezivanja Srpca sa drugim dijelovima Republike Srpske.

“Ne postoji više linija Srbac-Topola-Gradiška, ne postoji linija Srbac-Kobas-Derventa. U stanicu više ne svraća niti kroz Srbac prolazi linija Kostajnica-Beograd niti svraća niti prolazi linija za Novi Sad, koja je nekad postojala”, kaže Adamović i dodaje da je to dokaz kako lokalna SNSD vlast brine o stanovništvu koje treba da ode doktoru u Gradišku ili o djeci koja su tamo išla u srednju školu. Adamović se pita kako je moguće kad firma “Mane Komerc” državi prodaje autobusku stanicu po sedam puta većoj cijeni, a kada vraća kredit Garantnom fondu, onda neće da vrati ni osnovicu, jer im to omogućavju ljudi iz SNSD-a. koji su, kako tvdi, u samom vrhu SNSD vlasti.

“Pitamo Garantni fond Republike Srpske zašto je dao garanciju od 1,5 miliona KM firmi koja je kreditno nesposobna? Ko je vršio procijenu imovina firme na 4,55 miliona KM, a koja se ta imovina ne može prodati ni za milion KM? To je opet četiri puta više. Ovo je tipičan primijer korišćenja državnih srestava (Garantnog fonda i IRB-a) kad ljudi iz vlasti uzimaju državne pare bez namjere da ih vrate. Na ovaj način je propalo na desetine miliona KM iz Garantnog fonda i na stotine miliona IRB-a”, tvrdi Adamović.

On pita ko će odgovarati za ove zloupotrebe.

Iz lokalnih vlasti na ove optužbe na sjednicama lokalne skupštine niko ne odgovara, konstatuje Adamović.

(BN) Foto: Facebook