Društvo
DANAS SVETA PETKA Vjernici proslavljaju praznik posvećen Prepodobnoj mati Paraskevi
Srpska pravoslavna crkva (SPC) proslavlja danas praznik posvećen Prepodobnoj mati Paraskevi, u narodu poznatijoj kao Sveta Petka, kao pomen na dan kada je ova svetiteljka okončala ovozemaljski život.
Prepodobna mati Paraskeva rođena je u Epivatu i, prema zapisima srpskog vladike Nikolaja Velimirovića, porijeklom je Srpkinja. Roditelji su joj bili imućni i pobožni, a osim nje imali su i sina Jevtimija, koji je kasnije postao poznati episkop maditski.
Nakon smrti roditelja, djevica Petka, željna podvižništva Hrista radi, otišla je u Carigrad, pa u jordansku pustinju, gdje se podvizavala do starosti. Tada joj se javio anđeo Božiji i rekao joj da se vrati u otadžbinu.
U Epivatu je proživjela još dvije godine u neprestanom postu i molitvi i onda je predala dušu Gospodu. Upokojila se u 11. vijeku i na njenom grobu počela su se dešavati razna čuda, najčešće izliječenja. Njene čudotvorne mošti prenesene su u Carigrad.
Bugarski car Asen je mošti svetiteljke 1238. godine prebacio u Trnovo u Bugarskoj, a padom tog područja pod Turke, sultan Selim je njene mošti odnio u Carigrad. Na molbu kneginje Milice, žene srpskog kneza Lazara, mošti svetiteljke prenesene su u Srbiju u Beograd i 125 godina bile su položene u kapeli na Kalemegdanskoj tvrđavi.
Mošti Svete Petke sada su u Rumuniji u Jašiju, gradu koji se smatra velikim svetilištem i mjestom hodočašća, ne samo za pravoslavne, već za sve koji vjeruju u njenu moć isceljenja.
Na ikoni je Sveta mati Paraskeva predstavljena u ženskoj monaškoj odeždi, sa krstom i mirtinom grančicom, simbolom mučeništva.
Sveta Petka je u srpskom narodu veoma poštovana i važi za zaštitnicu žena. Veliki broj ljekovitih izvora nosi ime Svete Petke, a jedan od njih, sa čudotvornom i ljekovitom vodom nalazi se u Beogradu, na Kalemegdanskoj tvrđavi, mjestu gdje su njene mošti dugo počivale.
Sveta Petka je zaštitnica i kapele na Kalemegdanu, gdje se svake godine, poslije liturgije u Crkvi Ružici koja je u neposrednoj blizini, organizuje litija.
Kalemegdanska kapela Svete Petke sagrađena je na izvoru vode za koju se vjeruje da iscjeljuje očne bolesti i u njoj se, kao velika svetinja, čuva mali prst svetiteljke.
Društvo
VREMENSKA PROGNOZA! Pretežno sunačno, uveče naoblačenje
U Republici Srpskoj i Federaciji BiH će biti pretežno sunčano i toplije u odnosu na danas, a uveče se očekuje postepeno naoblačenje od juga.
Ujutro će biti pretežno vedro i hladno uz mraz. Oko rijeka i po kotlinama na sjeveru i jugoistoku očekuje se magla i niska oblačnost koja se može zadržati duže tokom dana uz hladnije vrijeme, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.
Vjetar će biti slab do umjeren uglavnom južni i jugozapadni, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.
Jutarnja temperatura vazduha biće od minus četiri do dva, na jugu do šest, a najviša dnevna od pet do 11, na jugu do 14 stepeni Celzijusovih.
U Republici Srpskoj i FBiH pretežno sunčano vrijeme, a po kotlinama i uz riječne tokove je preovladavala magla ili niska oblačnost.
Temperatura vazduha u 13.00 časova: Sokolac minus četiri, Bijeljina minus tri, Sarajevo, Doboj, Prijedor i Srbac minus jedan, Rudo, Srebrenica i Foča jedan, Mrkonjić Grad i Novi Grad tri, Gacko i Zvornik četiri, Banjaluka i Ribnik pet, Han Pijesak osam, Kalinovik devet, Bileća, Kneževo i Čemerno 10, Mrakovica 11, Mostar 12, te Trebinje 14 stepeni Celzijusovih.
SRNA
Društvo
MEDO PROŠETAO GORNJIM VAKUFOM! Nenajavljen gost iznenadio prolaznike
Gornji Vakuf je uoči Nove godine posjetio “neobičan” gost. Naime, kako je objavljeno na Facebook stranici vrbas-info.ba, medvjed je prošetao centrom grada.
Popularni medo izazvao je mnoštvo pozitivnih reakcija, pa je jedan komentator napisao kako je “došao kod svojih za Novu”.
Bilo je i onih koji tvrde da je medvjed sišao u grad po namirnice, a usput je “svratio i do bankomata”, prenosi “N1”.
“Došao da digne kredit, jedino još oni nisu u kreditu”, stoji u jednom komentaru, a mnogi su zaključili da je medo došao da traži Mašu, kao u popularnom animiranom filmu.
Kako god, dolazak nenajavljenog gosta očigledno nije zabrinuo stanovnike Gornjeg Vakufa, nego im je priredio nezaboravnu zabavu u posljednjim satima 2024.
Društvo
GODINU OBILJEŽILI tragedija u Jablanici, izbori i suđenje Dodiku
Godinu iza nas, u političkom smislu, obilježili su lokalni izbori i suđenje Miloradu Dodiku, predsjedniku Republike Srpske, i Milošu Lukiću, v.d. direktora “Službenog glasnika Republike Srpske”, dok su poplave i tragedija koji su pogodili Hercegovačko-neretvanski kanton obilježili cijelu godinu.
Poplave su odnijele 27 života, a najviše je pogođena Donja Jablanica, koja je praktično zatrpana kamenom i blatom.
Na lokalnim izborima prvi put korištene su nove tehnologije, skeneri za glasačke listiće i uređaji koji su “čitali” otisak prsta. Te izbore obilježilo je i to što su održani po nametnutom zakonu Kristijana Šmita, a što se tiče rezultata, manje-više stanje u Republici Srpskoj i Federaciji BiH ostalo je nepromijenjeno.
Kada je riječ o suđenju Dodiku i Lukiću, očigledno ubrzanje postupka od strane Suda BiH ipak nije dovelo do presude u ovoj godini, jer su brojna suđenja odgađana, i u ovom trenutku, niko ne može prognozirati kada bi to moglo biti završeno.
Januar
Pao IZIS
Međunarodna hakerska grupa napala Integrisani zdravstveni informacioni sistem Republike Srpske (IZIS), što je stvorilo gužve u domovima zdravlja širom Republike Srpske, ali i otežalo i usporilo posao zdravstvenim radnicima. Spekulisalo se da su se podaci pacijenata prodavali na dark webu.
Dogovor iz Laktaša kratko trajao
Lideri političkih partija u Bosni i Hercegovini postigli dogovor o nekoliko značajnih pitanja za BiH, između ostalog u vezi sa Izbornim zakonom BiH i implementacijom presuda Suda u Strazburu. Taj dogovor je kratko trajao nakon što su se “pobunili” pojedini ambasadori i međunarodni zvaničnici.
Februar
Pročitana optužnica protiv Dodika
U Sudu Bosne i Hercegovine pročitana optužnica protiv Milorada Dodika, predsjednika Republike Srpske, zbog nepoštovanja odluke visokog predstavnika. Odbrana zatražila izuzeće sudije Sene Uzunović.
Mart
BiH dobila zeleno svjetlo za otvaranje pregovora
Bosna i Hercegovina dobila je saglasnost Evropskog savjeta za otvaranje pristupnih pregovora na putu BiH ka Evropskoj uniji, ali ne i zvaničan datum početka pregovora. EU je određivanje datuma uslovila ispunjavanjem reformi dobijenih još 2022. godine.
Šmit nametnuo izmjene Izbornog zakona
Kristijan Šmit nametnuo je tehničke izmjene Izbornog zakona BiH koje se odnose na integritet izbornog procesa. Ovo nametanje izazvalo je političku krizu u Bosni i Hercegovini.
April
Gdje je Sara?
Objavljen dokumentarni film Centra za istraživačko novinarstvo “Gdje je Sara”, o djevojčici Sari, kojoj se, nakon što je rođena u Univerzitetskom kliničkom centru Republike Srpske, gubi svaki trag.
Okružno javno tužilaštvo Banjaluka formiralo je predmet povodom smrti Sare, kćerkice Aleksandre Blagojević, te muškog novorođenčeta majke Nataše Stijak, ali ni devet mjeseci kasnije nisu saopšteni konkretni rezultati rada postupajućeg tužioca.
Usvojen Izborni zakon Republike Srpske
Narodna skupština Republike Srpske nakon što je Kristijan Šmit nametnuo izmjene Izbornog zakona BiH donijela je svoj Izborni zakon. Ovaj potez Narodne skupštine Republike Srpske izazvao je brojne polemike u Bosni i Hercegovini, međutim na kraju ga je van snage stavio Ustavni sud BiH i nikada nije zaživio u praksi.
Maj
CIK raspisao izbore
Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine raspisala je lokalne izbore za 6. oktobar. Izbori su raspisani za 58 opštinskih vijeća u FBiH, 53 skupštine opština u Republici Srpskoj, 111 načelnika opština u BiH, 21 gradsko vijeće u Federaciji BiH, 10 skupština gradova u Republici Srpskoj, 32 gradonačelnika u BiH i Skupštinu Brčko distrikta.
UN usvojio Rezoluciju o Srebrenici
Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila Rezoluciju o Srebrenici, koja je produbila podjele u Bosni i Hercegovini, ali i regionu. Za rezoluciju su glasale 84 države, 19 ih je bilo protiv, dok ih je 68 bilo uzdržano. Ipak, s obzirom na to da u UN imaju 193 zemlje članice glasanje je pokazalo da je manje od polovine članica glasalo za tu rezoluciju.
CIK priznao sporni listić
Gotovo dvije godine nakon završetka opštih izbora Centralna izborna komisija BiH, a nakon odluke Ustavnog suda BiH, donijela je odluku da je važeći listić liste PDP-a, zahvaljujući kojem je kasnije održano žrebanje i umjesto Snježane Novaković Bursać iz SNSD-a u Dom naroda Parlamentarne skupštine BiH imenovan je Nenad Vuković iz PDP-a. To je dovelo do toga da je SNSD izgubio apsolutnu kontrolu zakonodavnog procesa u Bosni i Hercegovini.
Jun
Raspao se elektroenergetski sistem regiona
Totalni raspad elektroenergetskog sistema nezabilježen u modernoj istoriji doveo je do toga da su milioni ljudi u BiH, Hrvatskoj i Albaniji ostali bez struje. Kvar se prvobitno desio u Crnoj Gori, a to je imalo za posljedicu i ispad dalekovoda između Albanije i Grčke. Nestanak struje izazvao je kolaps širom Balkana, saobraćaj je bio u zastoju, kao i brojna industrijska postrojenja.
Usvojena Deklaracija o zaštiti srpskog naroda
U Beogradu održan Svesrpski sabor koji je okupio zvaničnike Republike Srpske, Srbije, a na kojem je usvojena Deklaracija o zaštiti nacionalnih i političkih prava srpskog naroda. Ova deklaracija kasnije je usvojena i u skupštinama Republike Srpske i Srbije, što je izazvalo brojne kritike prije svega iz Federacije BiH, ali i iz susjedne Hrvatske.
Jul
Galić pobjegao u Hrvatsku
U akciji “Kings” usmjerenoj na šverc cigareta i akciznu robu uhapšeni su Blagoje Milović i Ivica Bago, a akcijom je obuhvaćen i Zoran Galić, zamjenik direktora SIPA, koji je nakon dojave o istrazi ilegalno prešao granicu i pobjegao u Hrvatsku. Do danas Galić nije došao u BiH, a u međuvremenu je smijenjen sa funkcije zamjenika direktora SIPA.
Pao plan rasta
Kantonalni premijeri koji dolaze iz SDA srušili dokument neophodan za povlačenje novca iz EU. Zbog toga je BiH ostala bez najmanje 70 miliona evra, a upitna je čak milijarda evra namijenjena za reforme. Do danas još BiH nije usaglasila ovaj dokument.
Avgust
Domar Gimnazije ubio troje ljudi
Domar Gimnazije u Sanskom Mostu Mehemed Vukalić naoružan automatskom puškom ušao je u školu i ubio Nijaza Halilovića, direktora Gimnazije, Gordanu Midžan, profesoricu engleskog, i Nisvetu Kljunić, sekretaricu. Nakon toga Vukalić je sebi pucao u prsa, ali je preživio. Prvobitno se izjasnio da je počinio ta ubistva, međutim kasnije je pred sudijama rekao da nije kriv.
Helikopter završio na dnu Jablaničkog jezera
Helikopter Oružanih snaga BiH srušio se tokom obavljanja planiranih vježbi na području Buturović polja, kada se elisa uplela u dalekovod i tom prilikom letjelica je završila na dnu Jablaničkog jezera. U trenutku pada u helikopteru su bili pilot, kopilot, tehničar letač i specijaliste službe potrage i spasavanja, a, na svu sreću, niko od njih nije stradao.
Septembar
Počela kampanja
U BiH počela kampanja za lokalne izbore koji su se održali u oktobru. Kampanju obilježile drastične kazne Centralne izborne komisije prema političkim partijama koje su počele ranije. Tokom nekoliko mjeseci CIK je izrekao više od 800.000 KM kazni, što je izazvalo ogorčenost političkih partija. U kampanju je ušlo 26.089 kandidata, koji su se borili za 3.342 pozicije.
Ustavni sud BiH srušio Izborni zakon Republike Srpske
Ustavni sud BiH stavio je van snage Izborni zakon Republike Srpske jer, kako su naveli iz ove pravosudne institucije, ovaj zakon nije u skladu s Ustavom BiH i njime se preuzimaju nadležnosti institucija Bosne i Hercegovine. Ovo je izazvalo oštru reakciju predstavnika Republike Srpske, koji su rekli da se odluka Ustavnog suda BiH neće poštovati. Ipak, na kraju su pristali da na izbore izađu po zakonu koji je nametnuo Kristijan Šmit.
Oktobar
Održani lokalni izbori
U Bosni i Hercegovini održani lokalni izbori, na kojima su izabrane vlasti lokalnih zajednica širom Bosne i Hercegovine. Na izbore je izašlo malo više od 47 odsto građana BiH, što je manje nego četiri godine ranije. Prvi put na lokalnim izborima, održanim 6. oktobra 2024. godine, u nekim lokalnim zajednicama primijenjene su nove tehnologije, odnosno skeneri glasačkih listića, autentifikacija birača, itd.
Poplave odnijele živote
Katastrofalne poplave pogodile su Kiseljak, Kreševo, Busovaču i Fojnicu, a najviše Donju Jablanicu, koja je bukvalno bila zatrpana kamenjem i blatom. U ovim poplavama život je izgubilo 27 ljudi, najviše u Donjoj Jablanici, a poplavama je bilo pogođeno ukupno 1.148 domaćinstava. Preliminarne procjene govore da je šteta od poplava veća od 179,6 miliona KM.
Dječak ubio policajca, drugog ranio
Maloljetnik (15) u Bosanskoj Krupi ubio jednog i ranio drugog policajca, što je okarakterisano kao terorizam. Motiv za ovaj zločin, prema pisanju medija koji su se pozivali na njegove poruke na društvenim mrežama, bio je islamski radikalizam.
Novembar
Ministrima veće plate
Savjet ministara je, na prijedlog Ministarstva finansija i trezora, donio odluku o visini osnovice za obračun plate za narednu godinu koja će iznositi 631,50 KM i veća je za 31,5 KM u odnosu na osnovicu za ovu godinu. Na taj način plate za predsjedavajućeg i ministre u Savjetu ministara BiH u idućoj godini biće povećane između 230 i 280 KM.
Šmit rješavao problem institucija kulture
Kristijan Šmit donio odluke kojima je “odblokirao” problem finansiranja i funkcionisanja Nacionalne i univerzitetske biblioteke BiH (NUB BiH), kao i još šest institucija kulture. Dao je rok Savjetu ministara BiH da se to pitanje zakonski uredi, međutim od toga do sada nije bilo ništa jer se tome protive ministri iz Republike Srpske i gotovo je sigurno da o tom pitanju Savjet ministara BiH neće ni odlučivati.
Decembar
Operisan Milorad Dodik
Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske, operisan u Beogradu. Zbog operacije odgođena su suđenja koja su bila planirana pred Sudom BiH, koji je angažovao i vještaka po ovom pitanju. Prvobitno je vještak Haris Vranić rekao da je Dodik sposoban za suđenje, međutim tim ljekara, kasnije, kao vještaci utvrdili su da on ipak ne može prisustvovati ročištima.
Protesti zbog zakona
Zbog Prijedloga zakona o budžetskom sistemu Draško Stanivuković, gradonačelnik Banjaluke, i Ljubiša Petrović, gradonačelnik Bijeljine, organizovali proteste. Ovim zakonom Bijeljina i Banjaluka ostaju bez devet miliona KM koje će biti raspodijeljene nerazvijenim lokalnim zajednicama.
Snijeg zatrpao BiH
Velike snježne padavine dovele su do problema u brojnim dijelovima Bosne i Hercegovine, najviše u zapadnom dijelu. Pojedine lokalne zajednice bile su danima blokirane, a gotovo pola BiH nije imalo struju.
Uhapšen ministar bezbjednosti
Pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, između ostalih, uhapsili su Nenada Nešića, ministra bezbjednosti BiH, i Milana Dakića, v.d. direktora JP “Puteva Republike Srpske”. Dakiću i Nešiću određen je pritvor, a sumnjiče se za malverzacije i korupciju u Javnom preduzeću “Putevi Republike Srpske”. Nešić je ranije obavljao funkciju direktora JP “Putevi Republike Srpske”.
-
Politika2 dana ago
CRNADAK REKAO ONO ŠTO SVI MISLE “Viškoviću, prestani lupati, TVOJA POLICIJA UHAPSILA NEŠIĆA”
-
Hronika3 dana ago
BAHATOST BEZ PREMCA! Službenik Vlade RS PSOVAO MAJKU POLICIJI, oni ga uhapsili
-
Društvo1 dan ago
Mještani Gornjih Vrbljana napravili GIGANTSKOG SNJEŠKA BIJELIĆA visokog 8 METARA
-
Društvo2 dana ago
SNSD GRAĐANIMA POKLANJA SPECIJALAN DOČEK NOVE GODINE! Bez struje, zatrpani snijegom i odsječeni od svijeta! (FOTO)
-
Politika3 dana ago
VIŠKOVIĆ POTVRDIO “Pod lupom 20 javnih preduzeća u Srpskoj”
-
Hronika1 dan ago
RACIJA U BANJALUCI Kažnjeno više osoba zbog droge, ometanja policije i služenja maloljetnika alkoholom
-
Hronika1 dan ago
OPLJAČKAN MARKET U BANJALUCI! Provalnik u pljačku krenuo obučen sav u bijelo
-
Hronika1 dan ago
PREVEZENO NA UKC RS Petarda teško povrijedila dijete u Banjaluci