Tokom protjerivanja iz zapadne Slavonije u zločinačkoj akciji „Bljesak“ naš narod podnio je velike žrtve, gdje je samo u tom dijelu Republike Srpske Krajine nedužno stradalo 283 lica, među kojima 12 djece.

Poručio je ovo gradonačelnik Draško Stanivuković danas u Gradišci na obilježavanju 29 godina od egzodusa Srba iz zapadne Slavonije u hrvatskoj akciji „Bljesak“.

Kako je kazao, polaganjem cvijeća i paljenjem svijeća odali smo poštu i prisjetili se svih nedužno stradalih žrtava.

-Pred ovim spomen-obilježjem dali smo čvrsto obećanje da ćemo istrajati u borbi za sve porodice koje su silom nesrećnih prilika morale da napuste svoja ognjišta, a koje danas žive u Banjoj Luci, Gradišci i gradovima širom Republike Srpske.

Zbog svega ovog, kako je poručio – važno je da istrajemo na izgradnji Centralnog spomen-obilježja, kao i podršci projektu vizuelnog arhiva srpskog stradanja, jer svijet treba da vidi kolektivnu srpsku žrtvu i da su Srbi opet ti koji, uprkos svemu, gledaju u budućnost.

Do kraja januara 2024. godine pet državnih sudija i tužilaca naplatili su tokom suspenzije stotine hiljada maraka od Državnog suda i Tužilaštva.

Riječ je o predsjedniku Suda BiH Ranku Debevecu, sudiji Dalidi Burzić, kao i tužiocima Goranu Salihoviću, Boži Mihajloviću i Diani Kajmaković, koji su udaljeni sa dužnosti zbog krivičnih istraga, odnosno postupaka koji su pokrenuti protiv njih, piše BIRN.

Prema podacima Suda BiH, Dalidi Burzić je od 2. septembra 2022. godine do 25. januara ove godine isplaćeno 98.685 KM.

Tokom suspenzije sa mjesta predsjednika Suda BiH Ranko Debevec je od 21. decembra 2023. do 25. januara ove godine dobio 8.701 KM.

Jedan od najduže suspendovanih nosilaca pravosudnih funkcija je bivši glavni tužilac BiH Goran Salihović, koji je, prema podacima Visokog sudskog u tužilačkog svajeta, pod suspenzijom od septembra 2016. godine, a do februara ove godine primio je najmanje 342.200 KM na ime osnovne plate.

Tužilaštvo BiH tereti Salihovića da je pribavio imovinsku korist u iznosu većem od 80.000 KM, odnosno da je kao glavni tužilac BiH od februara 2013. do septembra 2016. godine postupao suprotno odluci o uslovima i načinu korištenja sredstava za reprezentaciju i poklone, čime je prekoračio limit potrošnje u zemlji i inostranstvu na mjesečnom nivou.

Suđenje i Salihovićeva suspenzija još traju.

Drugi po dužini trajanja suspenzije je tužilac Božo Mihajlović, kojem je do februara ove godine isplaćeno najmanje 315.400 KM na ime osnovne plate.

Mihajloviću privremeno udaljavanje sa službene dužnosti traje od marta 2017. godine, kada je Kancelarija disciplinskog tužioca zatražila njegovu suspenziju zbog krivične istrage za nesavjestan rad u službi.

U junu 2020. godine sud ga je osudio na pet godina zatvora, ali je u drugostepenom postupku presuda ukinuta i predmet prebačen Opštinskom sudu u Sarajevu. I u ovom slučaju suđenje i dalje traje, kao i suspenzija.

Diana Kajmaković, koja je od 31. oktobra 2022. godine suspendovana sa mjesta zamjenika glavnog tužioca BiH, do februara ove godine primila je najmanje 57.000 KM po osnovu plate, prenosi Birn.

Disciplinska tužba protiv Kajmakovićeve podnesena je nakon istrage pokrenutu početkom oktobra 2022. godine, nakon što su joj Sjedinjene Države uvele sankcije, uz objašnjenje da je odgovorna za korupciju ili saučesništvo u korupciji, te potkopavanje demokratskih procesa ili institucija na zapadnom Balkanu.

Prema konačnoj odluci VSTS-a, Kajmakovićeva je smijenjena sa pozicije zamjenika glavnog tužioca, na mjesto tužioca Tužilaštva BiH. Ovom odlukom njena suspenzija je prestala da traje, ali ju je VSTS ponovno suspendovao do okončanja krivične istrage Tužilaštva BiH.

Iz Tužilaštva i Suda BiH ističu da, u skladu sa važećim odlukama, suspendovani ostvaruju sva prava iz radnog odnosa, odnosno primaju punu platu dok su pod suspenzijom.

Prema Zakonu o platama i naknadama u sudskim i tužilačkim institucijama na nivou BiH, osnovna mjesečna plata tužioca Tužilaštva BiH iznosi 3.800 KM, a za glavnog tužioca 4.400 KM.

Zakonom je predviđeno da se osnovna mjesečna plata svakog sudije i tužioca povećava za 0,5 odsto za svaku punu godinu radnog staža, najviše do 40 godina.

BIRN

Iako se već mjesecima govori o potrebi nadogradnje gasne mreže u BiH, u Savjetu ministara BiH još nema ni naznaka kada bi se konkretni prijedlozi mogli naći na dnevnom redu.

Dok je za Republiku Srpsku važno da se inicira istočna interkonekcija, koja bi kod Bijeljine imala konekciju prema Srbiji, SAD snažno lobiraju da se pokrene projekt južne interkonekcije, koji bi BiH povezao s terminalom za tekući gas na Krku.

Iako je Vlada RS primarno zainteresovana da preko istočne interkonekcije dobavlja ruski gas, ukoliko gasovod bude izgrađen prema evropskim direktivama, on će biti u mogućnosti da primi i gas iz drugih izvora. Nakon što se Srbija preko Grčke priključila na projekt dobavljanja gasa iz Azerbejdžana, koji preferira EU, jer se želi riješiti ovisnosti o ruskom gasu i RS bi se mogla nadovezati na ovaj smjer i na taj način dobiti dodatnog dobavljača.

Dok su SAD u ranijem periodu svoju frustraciju zastojem u FBiH, čija vlada treba da odobri izgradnju južne interkonekcije, izražavale tiho i u sebi, u posljednjih nekoliko mjeseci su “skinule rukavice”.

Majkl Marfi, ambasador SAD, ali i Džejms O’Brajan, američki “arhitekta” novog paketa sankcija koje Ministarstvo finansija te zemlje primjenjuje na zapadni Balkan, u posljednje vrijeme direktno prozivaju Dragana Čovića, predsjednika HDZ BiH, da je odgovoran što je ovaj projekat i dalje u ladici.

Naime, Čović je nekoliko puta izjavio da HDZ ne blokira ovaj projekt s Hrvatskom, već da želi da bude osnovano novo preduzeće s centralom u Mostaru, jer strahuju da bi političke stranke iz Sarajeva, za koje vjeruje da kontrolišu “BH gas”, mogle gas koristiti kao sredstvo političkih ucjena Hrvata. SAD, pak, predlažu da se problem riješi u postojećem preduzeću “BH gas”, a da se Hrvati osiguraju promjenom upravljačke strukture. Kako se čini, rješenje i dalje nije ni na pomolu, a neki indikatori s početka ove godine, koje su objavile i “Nezavisne”, išli su ka tome da bi se neko rješenje moglo pronaći u maju.

Marfi je na Energetskom samitu u Neumu ponovo kritikovao Čovića, ali i Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH, na čijem čelu je SNSD-ov kadar Staša Košarac, da koče vitalne energetske projekte u BiH. Neki mediji u Sarajevu čak tvrde da bi SAD uskoro mogle staviti Čovića na listu sankcija, ali nisu ponudili konkretne dokaze.

Almir Bečarević, bivši direktor “BH gasa”, inicirao je u petak pismo Nerminu Nikšiću, predsjedniku Vlade FBiH, upozorivši ga da je, zahvaljujući čekanju, ovaj projekat sa sto miliona evra poskupio na 150 miliona.

Za “Nezavisne” on tvrdi da je ova njegova procjena “preoptimistična” te tvrdi da će cijena biti i viša. On je pojasnio da, osim poskupljenja radova i građevinskog materijala, dodatni problem predstavljaju nove direktive EU, koje propisuju da svi budući gasovodi zbog dostizanja klimatskih ciljeva do 2050. godine moraju biti spremni da preuzmu hidrogen, koji bi trebalo da zamijeni prirodni gas.

Bečarević kaže da sve zemlje u regionu, uključujući i zemlje bliske Rusiji Mađarsku i Srbiju, pokušavaju da nađu alternativu ruskom gasu, jer je cilj EU da se do 2027. godine oslobodi uvoza tog energenta iz Rusije.

“Mađarska kupuje LNG s Krka, traže gas iz Azerbejdžana i Norveške, jer se pripremaju za sve šta će se desiti. Srbija takođe grozničavo traži alternative. Oni će biti spremni, a mi kasnimo, kod nas se čeka”, kaže Bečarević.

Kako nam je rekao, ako želi, BiH može i dalje uvoziti ruski gas, ali ako postoji drugi dobavljač, BiH bi imala veći prostor da diktira cijenu.

“Ako nemate alternativu, šta ako vam Rusi zavrnu pipu? Šta ako neko sabotira gasovod kao što je bilo sa ‘Sjevernim tokom’? Sarajevo je 2009. godine samo tri dana bilo bez gasa, u gradu niste mogli kupiti grijalicu. Ako svi pređu na struju, nastaće kolaps. A u HDZ-u ne pristaju na prijedlog američke ambasade, jer žele svoju firmu. Vi, dakle, želite s ledine dići nepostojeću firmu i da se takva firma zaduži i finansira ovako ozbiljan projekt”, kaže on. Dodaje da bi i potencijalni donatori i kreditori iz EU mogli da se povuku iz projekta, jer se ništa ne dešava.

Napomene radi, “Nezavisne” su prije nekoliko mjeseci dobile potvrdu da je Evropska komisija i dalje zainteresovana da finansira ovaj projekat.

Prema podacima koje smo dobili iz Investicionog fonda za zapadni Balkan, projekat je trebalo da košta 99,9 miliona evra, a od toga EU bi dala grant od 1,6 miliona evra, Američka agencija za razvoj USAID bi dala oko 420.000 evra granta, a grant od 400.000 obezbijedio bi i sam Fond. Osim toga, Fond bi bio možda još uvijek spreman, ukoliko stigne kvalitetan prijedlog iz BiH, obezbijediti još 20 miliona evra u grantu. BiH bi trebalo da doprinese sa 11,2 miliona evra svojih sredstava, a ostatak bi se tražio od međunarodnih finansijskih institucija.