Connect with us

Svijet

“NEKADA JE SVE VRVILO OD ŽIVOTA”: Naučnici otkrili čitav IZGUBLJENI SVIJET ispod leda Antarktika

Antarktik nije uvijek bio pusta zemlja leda i snijega, najjužniji Zemljin kontinent nekad je bio dom rijekama i šumama koje su vrvile od života.

Naučnici sada, pomoću satelitskih opservacija i radarima koji prolaze kroz led, konačno dobijaju uvid u izgubljeni svijet Antarktika o kojem, kako kažu, znamo manje nego o površini Marsa.

Prošle nedjelje su istraživači rekli da su ispod ledenog pokrivača kontinenta otkrili ogroman drevni pejsaž, pun dolina i grebena, koji su očigledno oblikovale rijeke prije nego što ih je davno progutao glacijalni period, poznatiji kao ledeno doba.

Ovaj pejsaž, smješten u regionu Vilks lend na istoku Antarktika na granici sa Indijskim okeanom, prekriva površinu otprilike veličine Belgije ili Merilenda, piše Rojters. Istraživači su rekli da djeluje da je star najmanje 14 miliona godina, a možda više od 34, kad je Antarktik ušao u period dubokog zamrzavanja.

Ovaj pejsaž je kao slika pejsaža iz prošlosti – rekao je Stjuart Džejmison, profesor glaciologije Univerziteta Daram i koautor studije objavljene u “Prirodi komunikacije”.

“Teško je znati kako je ovaj izgubljeni svijet možda izgledao prije nego što je došao led, ali je sigurno da je tada bio topliji. Zavisno od toga koliko daleko idete u prošlost, možda ste imali klimu koja se kretala bilo gdje oko one današnje Patagonije do nečeg bliže tropskoj. Drevni polen palmi je otkriven sa Antarktika, nedaleko od obale od našeg mjesta istraživanja”, rekao je on.

Okolina vjerovatno bila nastanjena divljim životinjama
Takva okolina, kako je istakao, vjerovatno je bila nastanjena divljim životinjama, iako je fosilni zapis u regionu previše nepotpun da bi ukazao na to koje su zvijeri tu možda živjele. Led iznad drevnog pejsaža debeo je oko 2,2-3 kilometra, prema koautoru studije Nilu Rosu, profesoru polarnih nauka i geofizike okoline Univerziteta Njukasl.

Istraživači su rekli da je zemlja ispod ovog leda manje poznata čak i od površine Marsa.

Istakli su da bi jedini način da se otključaju njegove misterije bilo da se buši kroz led i dođe do uzoraka jezgra sedimenta koji su ispod. To bi moglo da obezbijedi dokaze koji otkrivaju drevnu floru i faunu, kao što je urađeno sa uzorcima sa Grenlanda starih oko dva miliona godina.

Pejsaž se dugo formirao rijekama, tektonikom i glacijacijom.

Nova studija koristila je satelitsko posmatranje ledene površine, koja je na nekim mjestima pratila konture zakopanog pejsaža, te podatke sa radara koji prodire kroz led iz aviona koji je preletio lokaciju. Neke prethodne studije su na sličan način otkrila drevne pejsaže ispod antarktičkog leda, uključujući planine i visoravni, iako je pejsaž otkriven u novom istraživanju prvo ove vrste.

Pejsaž je modifikovan različitim procesima koji su bili pod uticajem rijeka, tektonike i glacijacije tokom veoma dugog geološkog perioda – istakao je Ros.

Neposredno prije 34 miliona godina, antarktički pejsaž i flora vjerovatno su podsjećali na današnje prašume Tasmanije, Novog Zelanda i južnoameričkog regiona Patagonije, rekao je Ros.

Dio superkontinenta Gondvana
Antarktik je nekad bio dio superkontinenta Gondvana koji je takođe obuhvatao današnju Afriku, Južnu Ameriku, Australiju, indijski potkontinent i Arapsko poluostrvo, ali se na kraju odvojio i izolovao u geološkom procesu tektonike ploča.

Istraživači misle da su, kad je klima na Antarktiku bila toplija, rijeke tekle preko novootkrivenog pejsaža ka kontinentalnoj obali koja je stvorena odvajanjem ostalih kopnenih masa. Kad se klima ohladila, kako je rekao Džejmison, neki mali glečeri su se formirali na brdima pored tih rijeka, sa dolinama koje su se produbile usred glacijalne erozije.

“Tada se klima znatno ohladila i porastao je ledeni pokrivač koji je prekrio čitavi kontinent, preplavivši sve glečere koji su postojali ranije. Kad došlo do tog porasta leda, uslovi između podnožja leda i pejsaža promijenili su se i postali veoma hladni – na taj način više nije bilo moguće erodirati naš pejsaž. Umjesto toga, on je sačuvan, vjerovatno na 34 miliona godina”, rekao je Džejmison.

Related Topics:

Svijet

“MOMCI, NEMOJTE SE SVAĐATI” Medvedev pokušava da pomiri Trampa i Maska!

Dmitrij Medvedev, bivši ruski predsjednik i premijer, a danas zamjenik predsjednika ruskog Savjeta bezbjednosti, komentarisao je svađu između američkog predsjednika Donalda Trampa i najbogatijeg čovjeka na svijetu Ilona Maska.

“Spremni smo pomoći u sklapanju mirovnog sporazuma između Donalda i Ilona uz razumnu naknadu i prihvatiti dionice Starlinka kao platu. Nemojte se svađati, dečki”, napisao je Medvedev na Maskovoj društvenoj mreži X.

Mask je ušao u Trampovu administraciju s ambicioznim planom da smanji saveznu potrošnju za dva biliona dolara. Bio je snažan Trampov saveznik, potrošivši gotovo 300 milijardi dolara kako bi podržao republikance na izborima 2024. i potom je vodio Odjeljenje za učinkovitost vlade (DOGE).

Maskov novac finansirao je hiljade volontera u ključnim saveznim državama koje su Trampu donijele predsjednički mandat. U ključnoj Pensilvaniji, Mask je organizovao lutriju i nasumično dijelio milion dolara dnevno za davanje potpisa podrške republikanskim ciljevima. Takođe se pojavio uz Trampa na nekoliko skupova, prenosi Index.

Nastavi čitati

Svijet

Odluka Savjeta EU: Mandat Euleksa na Kosovu i Metohiji produžen do juna 2027!

Mandat Misije EU za vladavinu prava na Kosovu /Euleks/ produžen je do 14. juna 2027. godine, odlučio je danas Savjet EU u Luksemburgu.

Odluka stupa na snagu trenutkom donošenja.

Misija Euleksa na Kosovu i Metohiji uspostavljena je 4. februara 2008. godine.

Pripandici Euleksa su u južnu srpsku pokrajinu stigli 17. februara 2008. godine nakon jednostrano proglašene nezavisnosti.

Ovlašćenja Euleksa su smanjena 2011. i 2012. godine kada je samoproglašeno Kosovo uklonjeno iz “međunarodnog nadzora” nezavisnosti.

Nastavi čitati

Svijet

APPLE U PROBLEMU! Indija NIJE NOVA KINA, iPhone se sklapa 10 PUTA SPORIJE!

Iako je Epl prisustvo u Indiji tokom poslednjih godina u porastu, nova knjiga novinara Patrika Maginga („Epl in Kina“) otkriva da taj proces teče znatno sporije i komplikovanije nego što je to bio slučaj sa Kinom. Kako navodi autor, iPhone u Indiji se sklapa deset puta sporije nego što je to Kina postigla u istoj fazi razvoja.

Maging, koji je između 2019. i 2023. bio glavni izveštač Financial Timesa za Epl, u knjizi opisuje kako je kompanija postala globalni gigant zahvaljujući saradnji sa Pekingom i kako sada pokušava da se delimično udalji od te zavisnosti, naročito posle strogog lokdauna u Šangaju 2022. godine. Tada je, kako navodi, bivši Eplov izvršni direktor rekao da je „Kina od pouzdanog postala potpuno nepouzdan dobavljač.“

Iako je direktor Epla Tim Kuk još 2018. tvrdio da Indija ima „putanju sličnu Kini“, stvari se nisu razvijale tim tempom. Prepreke su bile brojne: od regulativa indijske vlade koje su tražile 30% lokalne nabavke komponenti, do sporog otvaranja maloprodajnih kanala. Prva onlajn prodavnica u Indiji otvorena je tek 2020, a prva fizička tek 2023, čak 15 godina posle prve prodavnice u Kini.

Indija je počela sa proizvodnjom osnovnih modela iPhone SE, a tek u poslednje dve godine stigla do sklapanja Pro modela. Iako su do 2023. telefoni proizvedeni u Indiji izlazili iz fabrika istovremeno kad i oni iz Kine, količina i tempo proizvodnje i dalje neuporedivo zaostaju.

„Između 2016. i 2023, Indija je sa nule stigla do proizvodnje oko 15 miliona iPhone uređaja godišnje, a što je 7% globalnih isporuka. Kina je između 2006. i 2013. skočila sa nule na 153 miliona. Dakle, Indija preuzima Apple narudžbine tempom koji je deset puta sporiji nego što je to radila Kina“, piše Maging.

I pored toga, veći deo posla u Indiji još uvek se svodi na tzv. FATP fazu (Final Asembly, Test and Pak) završnu montažu, testiranje i pakovanje. Delovi i dalje stižu iz Kine, a posao obavljaju tajvanske kompanije Wistron i Foxon. Jedan inženjer je, kako se navodi, u šali rekao da su iPhone uređaji „sastavljeni u Kini, pa rastavljeni i ponovo sastavljeni u Indiji – da bi zatim opet išli nazad u Kinu“.

Apple se zvanično ogradio od knjige i poručio da je „neistinita i puna netačnosti“ Ipak, Maging tvrdi da Apple planira da Indija u narednih 5 do 10 godina postane potpuno samostalna i kompetentna u svakom aspektu proizvodnje, ali da se taj cilj još uvek čini dalekim. Za sada, operacije u Indiji više komplikuju lanac snabdevanja nego što mu doprinose, dok se niža cena rada gubi u dodatnim troškovima logistike, prenosi Biznis today.

Nastavi čitati

Aktuelno